Van je collega's kun je leren
Je geeft je leerlingen heel bewust dagelijks feedback op hun leerproces. Waar werkt de leerling naar toe, waar staat de leerling nu en wat heeft de leerling nog te doen? Net zoals leerlingen groeien door gerichte en constructieve feedback, geldt dit ook voor leraren.
Maar hoe vaak ontvang jij eigenlijk feedback op je eigen pedagogisch en didactisch handelen? En hoe vaak geef jij je collega’s feedback?
Haal het beste uit jezelf
Om het beste uit leerlingen te halen, is het essentieel dat je als leraar ook het beste uit jezelf weet te halen. Of je nu een starter in het onderwijs bent of al jaren ervaring hebt, het is belangrijk om ook zelf te blijven leren. Uit onderzoek blijkt dat leraren die zich blijven ontwikkelen, met meer plezier voor de klas staan.[1]
De waarde van collegiale feedback
We hebben allemaal interesse in het onderwijs en praten daar veel met elkaar over. Praten over het onderwijs is één ding, maar de uitvoering daarvan is waar het uiteindelijk echt om draait. Door bij elkaar in de les te kijken, kun je van en met elkaar leren.
Hoe maakt je collega bijvoorbeeld contact met de leerlingen aan het begin van de les? Hoe gaat hij of zij om met niveauverschillen? Wat voor jou misschien een uitdaging is, kan juist een sterkte zijn van je collega. Andersom kun jij ook weer een inspiratiebron voor je collega zijn. Door elkaar daadwerkelijk in actie te zien, kun je elkaar waardevolle feedback geven. Deze feedback helpt jou en je collega’s om inzicht te krijgen in zowel sterke punten als in gebieden waar verbetering mogelijk is.[2] [3]
Gerichte lesobservaties
Lesobservaties zijn een waardevol middel om feedback te geven en te ontvangen. Maar... waar let je dan precies op als je bij een collega in de klas gaat kijken? Je wilt ervoor zorgen dat je observaties gericht zijn en niet beïnvloed worden door meningen of mogelijke vooroordelen. In plaats van subjectieve opmerkingen, zoals 'Dit vond ik leuk' en 'Ik vond dat je dit deel niet zo goed deed', is het nuttiger om naar concrete aspecten van het lesgeven te kijken.
De zes rollen van de leraar
Uit onderzoek naar effectief gedrag van succesvolle leraren is gebleken dat zij in een les zes rollen innemen: Gastheer, Presentator, Didacticus, Pedagoog, Afsluiter en Leercoach.[4] Deze rollen vormen samen de basis van het lesgeven. Het beheersen van deze basis, is nodig om verder te kunnen groeien als leraar. Aan de hand van deze zes rollen, kun je het pedagogisch en didactisch handelen gericht en objectief observeren. Worden de juiste dingen gedaan? En worden die dingen goed gedaan?
Online tool voor lesobservatie
Je kunt een kijkwijzer meenemen naar de lesobservatie, of een online tool gebruiken. Met de online tool Yollen wordt feedback geven makkelijker, leuker en gestructureerder. Je vult de observaties tijdens de les in. Na afloop ontvang je een visueel overzicht dat een beeld geeft van welke rollen al zichtbaar zijn en welke rollen nog meer aandacht mogen krijgen. Daarnaast kun je ook de ontwikkeling die je doormaakt inzichtelijk maken. Een mooi uitgangspunt voor een gesprek over hoe jullie onderwijs nog beter kan.
Van en met elkaar leren in dialoog
Lesobservaties zijn geen einddoel op zichzelf, maar het startpunt van een waardevolle dialoog met je collega’s. Deze dialoog stelt je in staat om ervaringen te delen, uitdagingen te bespreken en gezamenlijk oplossingen te verkennen. Waarom heeft je collega bijvoorbeeld gekozen voor die specifieke werkvorm? Welke voordelen ziet hij of zij in deze aanpak? Door onderzoekend met elkaar in gesprek te gaan over deze gerichte observaties, kun je van en met elkaar leren!
Meer weten?
Wil je meer informatie over de 6 rollen van de leraar en over het geven en ontvangen van feedback? Of wil je aan de slag met de online observatietool Yollen? Neem dan contact op met mij via mijn gegevens onderaan dit blog.
Bronnen
[1] Koffeman, A., Van de Kuilen, H. & Snoek, M. (2023). Professionele ontwikkeling als strategie om leraren te behouden. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 44(4).
[2] de Jong, L., Meirink, J., & Admiraal, W. (2022). School-based collaboration as a learning context for teachers: A systematic review. International Journal of Educational Research, 112, 101927.
[3] Koffeman, A., & Snoek, M. (2019). Identifying context factors as a source for teacher professional learning. Professional Development in Education, 45(3), 456–471.
[4] Moonen, B., Goot, L. van der. & Veldhuizen, S. (2023). De zes rollen van de leraar in de praktijk: De basis op orde voor ontwerpen en geven van effectief eigentijds onderwijs. Amersfoort: CPS Onderwijsadvies en ontwikkeling.
