Alsjeblieft…. een compliment!
Het ontwikkelen van inzicht en eigenaarschap in de klas
‘s Ochtends sta ik bij de deur van mijn klas en begroet ik mijn leerlingen. Een meisje in een lange jurk komt naar mij toe. Ik heb haar nog niet eerder gezien. “Wat een mooie jurk heb je Yasmine”, zei ik, terwijl ze langs liep. Op dat moment keek ze mij aan en zei met een glimlach, “Dank je wel, dat vind ik zelf ook!”. Ze liep daarna vol trots door naar haar tafel. Mijn collega, die verderop stond, lachte naar mij. “Zij is zelfverzekerd!”, riep ze naar mij. Maar waarom zouden wij niet zo reageren? Wij kunnen kinderen veel leren, maar kinderen kunnen ons, volwassenen, ook het nodige leren….
Weinig complimenteus
Het klinkt zo vanzelfsprekend, een complimentje geven als iets goed gaat! Tóch doen we het in de praktijk maar weinig, terwijl waardering de diepst menselijke behoefte is volgens William James (Amerikaanse psycholoog 1842-1910).
Aan de andere kant blijkt juist dat we maar weinig royaal zijn in het ontvangen van een compliment. Meestal doen we ze af met “Het was in de aanbieding” of “wat ik deed stelde niet veel voor” of “het kan veel beter”. Of we reageren direct met: “Ja, jij hebt ook een leuk jasje” of “maar jij deed het ook erg goed” of “ik hou ook van jou”.
Geniet van complimenten
Een compliment in ontvangst nemen is niet meteen iets teruggeven of afbreuk doen aan het compliment, maar ontvang, geniet en kijk wat er gebeurt. En genieten is zonder voorbehoud genieten. Zonder schuldgevoel, dat je anderen in je schaduw zou kunnen stellen, zonder angst dat je daardoor meer opvalt en wellicht ook kritiek zult krijgen. Je kan pas iets doorgeven als je ook echt hebt ontvangen. Sterker nog, als je geniet en dankbaarheid uitstraalt stimuleer je automatisch de ander om dit ook te doen.
Een mooi voorbeeld zag ik tijdens de film Bohemian Rhapsody. Daar blijkt ook hoe intenser Queen het applaus weet te ontvangen, hoe meer zij door hun publiek gewaardeerd werden.
Minimale energie met maximaal effect
Je groeit door complimenten te ontvangen. Uit onderzoek blijkt dat hoe meer positieve feedback kinderen voor hun rekenprestaties ontvangen, hoe beter ze gaan rekenen. Minder goede rekenaars werden beter bij positieve (opbouwende) feedback en goede rekenaars gingen slechter presteren bij negatieve feedback. Ontvangen en waarderen is dus niet alleen eigenbelang, je gaat er ook beter door functioneren en dat is niet alleen fijn voor jou, maar ook voor je omgeving, win-win dus.
Het saldo van de ‘emotionele bankrekening’ in jouw klas
Het geven en ontvangen van complimenten is in het boek ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ van Stephen Covey vertaald naar de metafoor van ‘de emotionele bankrekening’. Het boek is in eerste instantie geschreven voor volwassenen. De beschreven eigenschappen zijn echter gebaseerd op universele principes en zo is al snel de vertaalslag gemaakt naar jongeren en kinderen.
Kinderen leren zich bewust te worden dat samenwerken in de klas vraagt om regelmatig te storten op de emotionele bankrekening van anderen om tot een gewenst resultaat te komen. Door alleen maar op te nemen bij anderen, kom je in het rood te staan en hebben anderen het ook steeds minder over jou. Stortingen kun je doen door iets aardigs te zeggen, anderen te helpen, hen met respect te behandelen. Als je regelmatig stort op de relatiebankrekening hebben anderen ook sneller iets voor jou over en hou je balans. Het saldo op de ‘emotionele bankrekening’ van de klas zie je ook direct terug in de dynamiek van een klas.
|
Storten |
Opnemen |
|
Een compliment geven |
Kritiek geven |
|
Uit jezelf helpen |
Gericht zijn op jezelf |
|
Samen spelen |
Iemand negeren |
Leerlingen leren eigenaarschap over gedrag en leerproces
Het programma van Leader in Me (de vertaling van de 7 gewoonten van effectief leiderschap voor het primair onderwijs) is op dit moment door ongeveer 130 scholen geïntegreerd in het onderwijsaanbod. 'De emotionele bankrekening’ is daarin een vast onderdeel in de klas. Leerlingen leren hierbij bewust eigenaarschap over het eigen gedrag en leerproces. Wie willen wij zijn als klas? Hoe kan ik bijdragen aan een goede samenwerking? Dat staat onlosmakelijk verbonden met zelfkennis. Hoe kan ik mijzelf zo goed mogelijk inzetten in de samenwerking met anderen? Leader in me geeft handvatten voor sociaal-emotionele vorming, maar ook voor de schoolcultuur en leerresultaten.
Complimentendag
Elk jaar is het op 1 maart nationale complimentendag en dit jaar is de in 19e editie. Op de website www.nationalecomplimentendag.nl vind je meer informatie en inspiratie. Ontvang een compliment en de gever zal het waarderen en geef ze royaal door en kijk wat er gebeurt. Ik wens je veel succes bij het geven en ontvangen van complimenten en de resultaten die je daarmee behaald. En bij het eerste compliment dat je ontvangt zeg je natuurlijk: “Bedankt, dat vind ik zelf ook!”
Een fijne complimentendag!
