Hoe ontploeter je eigenlijk? De balans vinden tussen werk en privé.
In gesprekken over het onderwijs, zowel op het schoolplein, in de krant of tijdens de pauze, gaat het maar al te vaak over werkdruk. Veel leidinggevenden en leraren ervaren dat er iets knelt in de balans tussen werk en privé. Natuurlijk, iedereen doet weleens wat werk in het weekeinde, maar sluipenderwijs verleg je de grens en doe je toch weer meer dan je van plan was.
Ontploeteren
VN columnist en schrijfster Annemiek Leclaire schrijft daarover in haar boek 'Minder moeten, meer leven': ‘Je kunt nog zoveel boeken lezen over timemanagement, over concentratie, over hyperfocus, maar je raakt de kern niet zonder fundamenteel onderzoek naar wat voor jou belangrijk is, en dat gaat niet lukken zonder scherpe keuzes. Ontploeteren vraagt ten diepste om een andere levenshouding”. Ik vind dat ‘ontploeteren’ een mooi begrip. Hoe ontploeter je eigenlijk? Welke keuzes maak je, wat is voor jou het meest belangrijk? Op welke manier kunnen we meer tijd creëren voor wat er werkelijk toe doet. Hoe nemen we genoegen met minder?
Een persoonlijk missiestatuut
Stephen Covey heeft in zijn 7 Gewoonten voor Effectief Leiderschap een aantal handvatten aangereikt die ons helpen in het maken van keuzes. Een van de meest aansprekende manieren om na te denken wat voor jou belangrijk is, is het persoonlijke missiestatuut. Dit persoonlijk missiestatuut is een soort ‘grondwet’ waarop jij alle keuzes baseert. Je missiestatuut geeft antwoord op vragen als ‘wat wil ik voor mezelf betekenen’, ‘wat wil ik betekenen voor anderen’ of ‘wat wil ik bijdragen aan het leren en leven van mijn leerlingen’.
Wanneer is ‘goed’ genoeg?
Wat we teruglezen in het citaat over ontploeteren botst vaak met wat we om ons heen zien. Mensen zijn altijd maar druk en lijken steeds meer te willen doen, steeds meer te willen beleven. We willen en moeten veel zodat er te weinig tijd is om... ja, om wat eigenlijk? Een werkwijze om hierop te reflecteren is het beoefenen van de deugd van ‘matigheid’. Bij het oefenen in matigheid denk je na over jezelf, wat je kan en wat je hebt. Stel jezelf eens de volgende vragen: Wanneer is iets ‘goed’ genoeg voor jou? Ben je voorbereid op teleurstellingen? Hoe vaak vergelijk je jezelf met anderen, en wat doet dat dan met je? Welke begrenzingen zijn er in je leven? Wanneer begrens jij jezelf, en tot slot, hoe dankbaar ben jij voor wat je hebt bereikt?
"Wanneer genoeg te weinig is, is niets genoeg."
Epicurus (Grieks wijsgeer)
Wat doet er werkelijk toe?
In je missiestatuut beschrijf je je relatie met anderen. Het is een soort ethisch framework. Door na te denken over bovenstaande vragen vergroot je je cirkel van invloed. Je bent aan het focussen op hetgeen er werkelijk toe doet voor jou. Vergeet daarbij niet dat de keuzes die je maakt niet voor altijd hoeven te zijn. Veranderende omstandigheden kunnen je dwingen tot het maken van andere keuzes.
Een paar overwegingen die je mogelijk mee kunt nemen in je persoonlijk missiestatuut:
- In welke mate heb je weet van je doelen?
- Welke kwaliteiten en vaardigheden heb je nodig om die doelen te bereiken?
- Hoe zou je je beste 'zelf' willen ontwikkelen?
Jouw missiestatuut is een levend document. Het is de moeite waard er op te reflecteren en het te delen met anderen. Maar het is vooral een uitdaging om het in praktijk te brengen.
Meer weten?
Het maken van een missiestatuut maakt deel uit van de trainingen 7 habits in 7 uur en 7 habits voor leidinggevenden. Wilt je zelf of in teamverband of schoolbreed aan de slag met de 7 gewoonten? Neem dan contact op met Cor Verbeek of Jaap ter Steege.
