Samenwerken met meertalige ouders
Ouderbetrokkenheid vergroten
Het is bewezen dat samenwerking tussen school en ouders zorgt voor betere leerresultaten bij kinderen. Maar hoe werk je goed samen met ouders die de Nederlandse taal niet machtig zijn?
Net als veel andere ouders willen ze hun kind graag helpen leren, maar weten ze niet hoe. Uit onderzoek blijkt bovendien dat meertalige ouders op school last kunnen hebben van spreekangst en niet goed weten hoe zij hulp moeten vragen aan de leerkracht[1]. Dat staat het thuis helpen soms in de weg. In dit blog lees je concrete tips over hoe je effectiever samenwerkt met meertalige ouders.
Leg contact met de meertalige ouders
Om de ouderbetrokkenheid te vergroten en ook meertalige ouders bij het leerproces van hun kinderen te betrekken, is het allereerst van belang dat je contact met deze ouders legt en onderhoudt. Zodat je op de hoogte raakt van de thuissituatie, weet welke talen er op welk niveau gesproken worden en of er gezinsleden zijn die in staat zijn met het kind te praten over van alles en nog wat. De gesprekjes met ouders bij de inloop of op het schoolplein helpen in het onderhouden van het contact.
Bespreek de samenwerking
Bespreek met alle ouders hoe jullie de samenwerking willen vormgeven en zeker ook met de meertalige ouders. Maak daarin onderscheid tussen ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid. Doe dit in een fysieke bijeenkomst waarbij je alle ouders uitnodigt. Creëer tijd en ruimte om ouders met elkaar ervaringen uit te laten wisselen over hoe zij thuis betrokken zijn. En maak duidelijk hoe belangrijk zij als ouders zijn bij het leerproces van hun kinderen. Bespreek wat zij in de basis kunnen doen aan de hand van de vier bewezen effectieve aanpakken voor ouders[2]:
- samen met je kind lezen en het lezen thuis stimuleren
- hoge verwachtingen hebben van je kind
- met je kind in gesprek gaan over school en de schooldag
- je kind ondersteunen bij het leren en vertrouwen hebben
Benut de ouderapp
Berichtjes via Parro of Social Schools zijn vaak gericht op leuke activiteiten in de groep, maar minder op het leren. Dit geeft ouders weinig handvatten om thuis verder te gaan met wat er op school gebeurt. Geef daarom letterlijk een kijkje in de klas door foto's en filmpjes van leeractiviteiten te delen en geef vervolgens tips om thuis met de stof verder te gaan. Hoe concreter de tip, hoe groter de kans dat ouders dit ook doen. Als je bijvoorbeeld met tafels aan het oefenen bent, helpt het om aan te geven welke tafel centraal staat en hoe je dat kunt oefenen.
De meeste ouderapps bieden een optie aan voor het automatisch vertalen van berichten. Wijs meertalige ouders op deze mogelijkheid, zodat ze berichten gemakkelijk kunnen lezen in hun voorkeurstaal. Biedt de app die jij gebruikt die optie niet, laat ouders dan zien hoe ze dat met Google Translate of andere vertaalopties voor elkaar krijgen.
Koppel ouders met dezelfde taal aan elkaar
Koppel nieuwe ouders aan een ouder die dezelfde taal spreekt en die al wat langer bij de school betrokken is. Op basisschool de Parel in Breda noemen ze dat het buddy-systeem. De buddy tolkt bijvoorbeeld bij een oudergesprek of helpt wegwijs te worden op school. Ook kunnen de buddy en nieuwe ouders ervaringen uitwisselen over begeleiding van hun kinderen bij het leren.
Laat ouders in hun sterkste taal spreken met hun kind
Veel ouders denken dat ze het Nederlands goed moeten beheersen om bij het huiswerk te kunnen helpen, maar dat is niet zo. Ouders en andere gezinsleden kunnen het kind ook prima helpen in de thuistaal. Het kost een kind minder energie om het geleerde later naar het Nederlands te vertalen dan dat ze iets nog vanaf het begin moeten leren. Adviseer meertalige ouders daarom om hun sterkste taal te gebruiken met hun kind.
Geef concrete voorbeelden van hoe ze kunnen helpen
Het kind helpen leren kan op veel manieren. Bijvoorbeeld door te praten tijdens het avondeten of het spelen, maar ook tijdens een leeractiviteit of huiswerk. Ouders kunnen bijvoorbeeld rekenconcepten in de praktijk bespreken: hoeveel water gaat er in een zwembad? Hoe ver is het station? Hoeveel boontjes zitten in deze kom? En hoe weet je dat? Dit zijn allemaal voorbeelden van denkvragen die ze aan hun kind kunnen stellen in de thuistaal. Zo krijgt het kind een kans op na te denken over rekenconcepten in de echte wereld en ook over hoe ze hun mening kunnen beargumenteren.
Ouders en andere gezinsleden kunnen daarnaast aan de slag gaan met activiteiten. De activiteiten die in de klas worden gedaan, kunnen ze vaak prima thuis in de thuistaal doen. Maar er zijn ook allerlei andere activiteiten te bedenken. Op deze website vind je een voorbeeld van een meertalige rekenactiviteit voor thuis.
Meer weten?
Wil je meer weten over ouderbetrokkenheid van meertalige ouders of in zijn algemeenheid? Kijk dan eens bij onze informatie over ouderbetrokkenheid. Daar vind je ook allerlei trainingen en studiedagen over dit onderwerp. Je kunt voor meer informatie hieronder ook contact opnemen met Lotte of Marjon.
Dit blog is geschreven in samenwerking met Erin Gail MacDonald. Zij doet onderzoek naar de ouderbetrokkenheid van meertalige ouders en werkt voor het Multi-STEM project als PhD-onderzoeker. Zij richt zich op meertaligheid binnen het rekenonderwijs. Op dit moment werkt ze samen met ouders en verzorgers van meertalige kinderen om rekenactiviteiten te ontwikkelen voor de thuiscontext. Wil je meer weten over Multi-STEM? Kijk op de website: Multi-STEM | Multilingual voices in STEM education | Home. CPS draagt met advies en training bij aan dit onderzoek.
[1] Turney, K., & Kao, G. (2009). Barriers to school involvement: Are immigrant parents disadvantaged? The Journal of Educational Research, 102(4), 257-271.
[2] Boonk, L. (2018). Parental involvement in children’s education: A review study about the effect of parental involvement on children’s school education with a focus on the position of illiterate parents. Educational Review, 70(1), 1-23.
