4e NATIONAAL CONGRES ZELFREGULEREND LEREN: De stem van de leerling
Hoe ontwikkel je proactieve, taalvaardige en zelfregulerende kinderen en jongeren?
Hoe ontwikkel je proactieve, taalvaardige
en zelfregulerende kinderen en jongeren?
Zelfregulerend leren is een belangrijk thema in het onderwijs. Uit onderzoek blijkt dat de mate waarin leerlingen hun eigen leren, gedachten en gedrag zelf kunnen reguleren een belangrijke voorspeller is voor het ontwikkelen van veerkracht, van mentaal welbevinden en niet te vergeten studiesucces. Ook draagt zelfregulerend leren bij aan een grotere betrokkenheid en motivatie van de leerling. Maar hoe kun je leerlingen leren om zelfstandig hun leerproces te sturen en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leren?
Bouwstenen voor zelfregulerend leren
In eerdere congressen hebben wij bouwstenen laten zien die voorwaardelijk zijn voor zelfregulerend leren. Het ontwikkelen van zelfregulatie vraagt om een autonomie ondersteunende leeromgeving. Waarin lerenden kunnen plannen, monitoren, bijsturen en reflecteren. Executieve functies in ons brein sturen dit proces aan. Het zijn de bouwstenen voor het vermogen tot zelfregulatie. Daarnaast gaat zelfregulerend leren over zelfinzicht ontwikkelen als persoon. Dat vraagt om taalvaardigheid. Taal om je mee uit te drukken, mondeling of schriftelijk, en begrip van taal om op een effectieve manier te kunnen luisteren, lezen en denken.
Zelfregulerend leren in een doorlopende lijn
Zelfregulatie gaat niet vanzelf. Je kunt het niet aan het toeval overlaten. Zelfregulatie is te leren! Zelfregulatie kun je ontwikkelen, onafhankelijk van het intelligentieniveau, door instructie, training en coaching. Het is een vormingsproces van het jonge kind tot jongvolwassene.
Met zelfregulerend leren zet je het (talige) brein aan het werk!
Het vermogen om jezelf goed en respectvol uit te kunnen drukken helpt leerlingen op school, maar ook in de rest van hun leven. Het jonge kind, de leerling of student moet daartoe zijn eigen leren, emoties en gedrag kunnen reguleren. En hij heeft taal nodig voor de verwerking en uiting van kennis en vaardigheden. Taal en denken zijn dan ook onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met zelfregulerend leren zet je het talige brein van je leerlingen aan het werk!
Gemotiveerde leerlingen
Leerlingen die voelen dat zij invloed hebben op hun leerproces en leeromgeving ervaren leren dan niet als iets wat ze moeten, maar als iets wat ze zelf willen. Een proactieve, taalvaardige, zelfregulerende leerling monitort, stuurt en reguleert zijn handelen om leerdoelen te bereiken, kennis te verwerven, expertise uit te breiden en zichzelf te verbeteren.
Het programma: met welke kennis en inzichten ga je naar huis?
Je leert hoe zelfregulerend leren en goede taalvaardigheid leidt tot proactieve en zelfregulerende leerlingen en studenten. Maar ook hoe je jouw leerlingen actief en effectief kunt begeleiden, zodat ze vol vertrouwen hun stem durven laten horen! Experts uit de neuropsychologie, onderwijs- en taalkunde delen hun inzichten en geven praktische tools die je direct kunt toepassen in je eigen lesprakijk
Verrassende opening: geef leerlingen een stem met spoken words
Spoken words, een voorbeeld hoe je met woorden uiting kunt geven aan de stem van de leerling, emoties, gevoelens en kennis voelbaar kunt maken. In haar voordracht deze ochtend laat Kelly Verdonk je nadenken over hoe jij je leerlingen kan helpen bij het vinden van hun stem.
Keynotes en themasessies
De keynotes en themasessies geven je inzichten en handvatten waarmee je direct aan de slag kunt. Je krijgt actuele kennis, nieuwe inzichten en handvatten die je in je eigen werkpraktijk kunt inzetten. Je zult merken dat die praktische actuele kennis en kleine handreikingen al een groot effect hebben op het zelfregulerend leren van je leerlingen.
Ontmoeting
Tijdens de dag zijn er drie pauzes gepland om elkaar te ontmoeten en ervaringen te delen. De lunch wordt verzorgd met biologische producten uit eigen tuin en zoveel mogelijk streekgebonden ingrediënten. Na afloop van het programma staat er een welverdiende borrel klaar om na te genieten van deze inspirerende dag!
Locatie
Buitenplaats Kameryck is omgeven door groene weilanden en uitgestrekte polders. Tijdens de lunchpauze kun je gerust even een wandelingetje maken om te ontspannen en op te laden voor het tweede deel van het programma.
Dagvoorzitter
Evert van Rest is dagvoorzitter en begeleidt ons proactief door het programma heen. Naast zijn werk als dagvoorzitter is Evert werkzaam bij Hogeschool Inholland als docent en onderzoeker Sport & Maatschappij.
Keynote sprekers
Prof. Dr. Renate de Groot - Zelfregulerend leren een levenslang bouwproces
Ons leerproces kan worden vergeleken met het bouwen van een huis, waarbij interactie tussen de lerende en de omgeving essentieel is, vergelijkbaar met een architect en aannemer. De lerende draagt zijn leervermogen als een bouwtekening, die regelmatig wordt aangepast in overleg met de omgeving.
De omgeving van het kind telt verschillende onderaannemers, zoals het dagelijks leven en de school. Omstandigheden zoals motivatie, gezonde voeding en voldoende slaap, maar ook stress of een aandachtsstoornis vormen de bouwmaterialen waarmee zij werken. Alles bij elkaar zijn dit de voorwaarden voor leren, die samen het optimale leerproces vormen. Want we zijn veel meer dan alleen ons brein: leren is een levenslang bouwproces, dat uiteindelijk staat als een huis.
Renate de Groot is hoogleraar Biopsychologie van Leren aan de Open Universiteit. Zij is expert op het gebied van neuropsychologie en onderwijskunde. Ze heeft uitgebreide ervaring in zowel wetenschappelijk onderzoek als onderwijspraktijk. Haar onderzoek richt zich op de interactie tussen cognitieve processen en leren, met een specifieke focus op hoe deze processen zich ontwikkelen over de levensloop.
Prof. Dr. Peter Hagoort – Het Talige Brein
Mensen beschikken over een zeer complex vermogen om met elkaar te communiceren: Taal.
Prof. Dr. Peter Hagoort zal laten zien wat er allemaal bij komt kijken om onze gedachten in taal uit te drukken, en hoe we als luisteraar uit de geluidstrillingen van de spreker de boodschap destilleren.
Tevens zal hij laten zien welk samenspel tussen verschillende gebieden in onze hersenen nodig is om taal voort te brengen en te begrijpen.
Peter Hagoort is hoogleraar cognitieve neurowetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen en directeur van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek. Hagoort is vooral bekend om zijn baanbrekende werk op het gebied van de neurowetenschappen van taal, waarin hij de neurale mechanismen onderzoekt die ten grondslag liggen aan taalverwerking en taalproductie. Hij staat bekend om zijn vermogen om complexe wetenschappelijke concepten toegankelijk te maken voor het brede publiek.
Dr. Ben van der Hilst - Het kan zoveel mooier
Zelfregulerend leren kun je leren. Zelfstandig worden leerlingen uiteindelijk vanzelf, zo betoogt Van der Hilst, maar hoe ontwikkel je nu de didactiek van zelfdiscipline? Zelfdiscipline is een zeer belangrijke succesfactor van zelfregulatie op alle levensterreinen en een nog uitdagender onderwijsdoel. Maar hoe zorgen wij ervoor dat leerlingen de planning ook daadwerkelijk uitvoeren en zich eraan houden?
In deze keynote laat Ben Van der Hilst zien hoe je met de didactiek van zelfdiscipline, het niveau van de metacognitieve vaardigheden en zelfregulatie kunt verhogen. Ook licht hij in zijn keynote toe dat zelfregulerend leren om een gezamenlijk optreden en een nauwe pedagogische en didactische samenwerking van het hele team vraagt.
Ben van der Hilst was voorheen directeur van het Centrum voor Nascholing Amsterdam. Daarvoor was hij Programmamanager Leiderschap en Organisatieontwikkeling en heeft 15 jaar ervaring als rector van verschillende scholen voor voortgezet (montessori) onderwijs. Hij is auteur van de boeken ‘Teamgericht organiseren in het basisonderwijs’ ‘’Teamgericht organiseren in het voorgezet onderwijs’ en ‘Het kan zoveel mooier’.
Zelf aan de slag met zelfregulerend leren
Themasessies
In twee rondes met negen verschillende themasessies ga je onder leiding van experts zelf aan de slag met zelfregulerend leren. Je verdiept je in de vraag 'Hoe ontwikkel je proactieve, taalvaardige, zelfregulerende kinderen en jongeren?'.
We bieden themasessies gericht op het jonge kind, leerlingen in het po en vo en studenten in het mbo. In de themasessies vertalen we de kennis uit de lezingen naar de praktijk in de groep of in de les. Je krijgt praktische aanwijzingen waar je de volgende dag direct actief mee aan de slag kunt. Je zult merken dat de kleine handreikingen al een groot effect hebben op het zelfregulerend leren.
Vooraf meld je je aan voor de door jou gewenste themasessies. Ook kun je vragen indienen die je graag over het desbetreffende onderwerp beantwoord zou willen krijgen. Je ontvangt daarvoor een e-mail voorafgaand aan het congres.
De themasessies worden verzorgd door CPS-adviseurs, experts op het gebied van zelfregulerend leren en/ of taalvaardigheid én twee externe workshopleiders:
-
Lector Dr. Ingrid Paalman - De stem van de lerende is het instrument voor leren en ontwikkelen
-
Lector Dr. Jarise Karskens - Zelfregulerend leren, taal en denken bij rekendenkgesprekken
En ook...
Je ontvangt op deze dag een product naar keuze:
Voor wie?
Dit congres is bedoeld voor jongekindprofessionals, pedagogisch coaches, managers pedagogiek, onderwijsassistenten, leerkrachten, docenten, ib’ers, mentoren, coaches, (bouw)coördinatoren, leidinggevenden en anderen in de voorschoolse opvang, kinderdagverblijven, BSO's, IKC’s, het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs en het mbo.
Zodat zij dagelijks nóg beter hun kinderen, leerlingen en studenten kunnen begeleiden tot personen die wendbaar en veerkrachtig zijn in de samenleving van nu en morgen.
Wanneer en waar?
- Vrijdag 15 november 2024 van 9.30 uur - 17.00 uur bij Buitenplaats Kameryck
- Klik hier voor de routebeschrijving vanaf jouw adres
Wat vonden anderen van de vorige congreseditie?
- Het was voor mij een zeer energiegevende dag door ontmoeting met inspirerende mensen, kijkend vanuit ieders kennis, kunde en vakbekwaamheid.
- Ik ga in mijn mentorles zelfregulerend leren met mijn mentorleerlingen bespreken en toepassen.
- Ik heb meer duidelijk gekregen vanuit welke motieven leerlingen leren.
- Komt dit congres volgend jaar weer?
Wie spraken er ook tijdens onze nationale congressen?
Prof. Dr. Anique de Bruin Leren zelf reguleren: de moeite waard!
Prof. Dr. Harold Bekkering Brein en zelfregulering over de leerjaren heen
Prof. Dr. Joep Dohmen Op weg naar een nieuwe pedagogische missie
Prof. Dr. Jelle Jolles De lerende leerling, zelfregulatie, brein en onderwijs
Dr. Nele Laporte Leerlingen/ studenten als proactieve managers van hun eigen motivatie en welzijn op school
Prof. Dr. Maarten Vansteenkiste Van moetivatie naar goesting! De motiverende rol van de docent
Terugblik naar het najaarscongres in 2023